Son yıllarda sağlık uzmanları, kolon kanserinin yalnızca yaşlı nüfusu etkileyen bir hastalık olmadığını vurgulamaya başladı. Genç yetişkinlerde ve hatta ergenlerde artan kolon kanseri vakaları, tıbbi çevrelerde şaşırmaya neden oluyor. Bu durum, gençlerin sağlığı üzerinde endişelere yol açarken, risk faktörlerine, belirtilere ve erken teşhis yöntemlerine dair bilinçlendirme ihtiyacını da artırıyor. Peki, kimler kolon kanseri riski altındadır ve bu hastalıktan nasıl korunabiliriz? İşte bilinmesi gerekenler.
Kolon kanseri, kalın bağırsakta meydana gelen bir kanser türüdür. Genellikle polip adı verilen iyi huylu büyümelerden başlar ve zamanla kötü huylu tümörlere dönüşebilir. Uzmanlar, gençlerde artış gösteren kolon kanseri vakalarının birkaç nedeni olduğunu belirtiyor. Genetik faktörler, yaşam tarzı ve çevresel etkenler bu nedenlerin başında gelmektedir. Örneğin, ailesinde kolon kanseri öyküsü olan bireyler, hastalığa yakalanma riskini artıran genetik mutasyonlara sahip olabilirler. Ayrıca, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı ve obezite gibi faktörler de bu hastalığın gelişiminde etkili rol oynamaktadır.
Kolon kanseri riski altında olan gruplar, uzmanlar tarafından belirlenen çeşitli faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Genetik yatkınlığı olan kişiler, bu hastalığa yakalanma olasılıkları daha yüksek olan ayrıcalıklı bir grup içinde yer almaktadır. Özellikle ailesinde kolon, rektum veya diğer ilişkili kanser türleri olan bireyler, tarama ve izleme süreçlerine daha erken başlamalıdırlar. Bunun yanı sıra, 50 yaş altındaki genç yetişkinlerde de dikkat edilmesi gereken durumlar söz konusudur. Obezite, sağlıksız alışkanlıklar, yetersiz fiziksel aktivite ve yüksek işlenmiş gıda tüketimi bu gruptaki bireyler için önemli risk faktörleridir.
Genç yaşta kolon kanseri tanısı konan bireylerinin, başka sağlık sorunları ile de karşılaşma ihtimali bulunmaktadır. Özellikle inflamatuar barsak hastalıkları (IBD) gibi rahatsızlıklar, kolon kanseri riskini artırmaktadır. Gençlerin bu hastalıkları önlemek için düzenli doktor kontrolleri yapmaları ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeleri büyük önem taşımaktadır. Düzenli egzersiz yapmak, sebze ve meyve gibi besinlerin yeterince tüketilmesi ve işlenmiş gıdaların sınırlandırılması, kolon kanserine karşı koruyucu önlemler arasında yer almaktadır.
Kolon kanserinin başlangıç aşamasında belirgin belirtiler vermeyebileceği için düzenli taramalar, erken teşhis açısından hayat kurtarıcıdır. Gençlerde kolon kanseri belirtileri arasında ciddi karın ağrısı, düzensiz bağırsak alışkanlıkları, kanlı dışkı, kilo kaybı ve sürekli yorgunluk hissi gibi durumlar yer alabilir. Eğer bu belirtilerden biri ya da daha fazlası yaşanıyorsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Kolon kanserinde erken teşhis, tedavi sürecinde olumlu sonuçlar alınması açısından kritik bir öneme sahiptir.
Gençlerin ve ailelerinin dikkat etmesi gereken bir diğer nokta ise, erken yaşta tarama programlarına katılmalarıdır. Genetik yatkınlığı olan bireylerin, doktor tavsiyesi doğrultusunda daha erken yaşlarda kolonoskopi gibi testlerden geçmeleri önerilmektedir. Genel olarak, 50 yaşından itibaren herkesin düzenli tarama yaptırması gerektiği belirtilmektedir, ancak risk faktörleri taşıyan gençlerin de bu testleri almayı göz önünde bulundurması büyük önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, kolon kanseri gençleri tehdit eden bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Genetik yatkınlık, yaşam tarzı ve çevresel faktörler gibi etmenler, bu hastalığın riskini artırdığı için gençlerin bilinçli olmaları ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmeleri şarttır. Hem bireysel sağlığı korumak hem de kolon kanseri riskini azaltmak için bilinçli adımlar atılması, toplum sağlığı açısından büyük önem arz ediyor. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis hayati öneme sahiptir ve bu alanda atılacak her adım, gelecekteki sağlığı belirleyecektir.